Khi công ty gia đình không còn phù hợp

Để ra khơi xa, bắt được cá lớn, doanh nghiệp buộc phải thay đổi mô hình quản trị doanh nghiệp theo kiểu gia đình. Ông Đỗ Hòa, Giám đốc điều hành Công ty IME Việt Nam, gọi cách quản trị này là “quản lý theo thói quen và thuận tiện”.

Việc quản trị doanh nghiệp theo mô hình thuận tiện bắt đầu từ thói quen của những công ty gia đình, nhóm cá nhân góp vốn thành lập doanh nghiệp. Khi đó, với quy mô nhỏ và tinh gọn, việc quản trị doanh nghiệp được hình thành theo thói quen với sự bao quát của người chủ doanh nghiệp. Lợi thế của mô hình này là những vụ việc phát sinh trong công ty đều được giải quyết nhanh gọn. Mô hình này không theo những nguyên tắc, tiêu chuẩn, quy định cụ thể đã giúp doanh nghiệp nhỏ mau chóng vượt qua khó khăn và sớm thích ứng với những thay đổi của thị trường.

Tuy nhiên, theo thời gian, khi công ty phát triển, mô hình quản lý doanh nghiệp theo thói quen không còn phù hợp. Nếu không chuyển đổi kịp thời, những hành vi quản trị của doanh nghiệp chỉ mang tính đối phó hơn là hướng đến việc quản trị hiệu quả lâu dài.

Mô hình quản trị thuận tiện không phân công trách nhiệm, quyền hạn, môi trường làm việc của các phòng ban kém minh bạch. Công cụ kiểm soát việc phân quyền trong công ty ở mô hình này thiếu hiệu quả. Quản trị theo mô hình cũ, người đứng đầu doanh nghiệp lâm vào tình trạng thiếu thông tin trong việc điều hành.

Ông Hòa dẫn chứng: có những công ty gia đình, chồng không khiển được nhân viên của vợ, và ngược lại. Điều gì phải đến sẽ đến, nội bộ công ty xảy ra xung đột lợi ích. Công việc bị đùn đẩy từ nhóm này sang nhóm khác. Việc tuân thủ sự phân công và ra quyết định của những người đứng đầu trong công ty được điều hành bằng sự “ngầm hiểu”.

Điều hành doanh nghiệp bằng sự ngầm hiểu là điều nguy hại. Ông Hòa ví von, ở thời điểm này, trong công ty sẽ xuất hiện những “lô cốt” và “vùng cấm bay” về thông tin. Thông tin từ giám đốc đến các phòng ban sẽ bị “nhiễu”. Thời gian để nhân viên làm việc thì ít, thời gian phê bình và chỉ trích lẫn nhau trong những cuộc họp, những lúc trà dư tửu hậu tăng lên. Đây chính là thời điểm công ty mất kiểm soát, doanh số giảm sút, nhân lực không còn động lực làm việc. Để tồn tại, doanh nghiệp buộc phải thay đổi mô hình quản trị.

Quản lý theo mô hình hiện đại

Dùng hình ảnh huấn luyện viên trưởng Câu lạc bộ bóng đá Manchester United (Anh), ông Alex Fergurson, tươi cười ôm cúp bạc cùng các cầu thủ, ông Hòa nói: “Ở mô hình hiện đại, giám đốc phải là một huấn luyện viên bóng đá, chứ không phải là một vận động viên bóng bàn”. Người đứng đầu doanh nghiệp không trực tiếp tham gia giải quyết tất cả công việc của công ty, nhưng phải là người định hướng, điều hành và ra quyết định để công ty vươn tới thành công.

Mô hình quản lý hiện đại được thiết kế với mục đích chịu tải nặng, duy trì sự ổn định của công ty, không phụ thuộc quá nhiều vào một cá nhân. Quản trị doanh nghiệp theo mô hình hiện đại là xây dựng một hệ thống đồng nhất, nhắm đến hiệu quả lâu dài. Ở mô hình này, vị thuyền trưởng phải hướng đến việc chuyên nghiệp hóa, chuẩn hóa các nguyên tắc làm việc ở tất cả phòng ban của công ty. Điều này sẽ tạo ra một môi trường làm việc minh bạch, công bằng và kiểm soát được xung đột trong công ty.

Dẫu biết việc chuyển đổi mô hình doanh nghiệp là cần thiết, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng mạnh dạn thay đổi. Để tồn tại và phát triển ở mô hình hiện đại, người lãnh đạo công ty phải biết hy sinh. Theo ông Hòa, ở mô hình cũ, những giám đốc là người có chuyên môn về kỹ thuật thường đưa ra những quyết định trong lĩnh vực cải tiến máy móc, dây chuyền sản xuất của doanh nghiệp. Những giám đốc có chuyên môn về kinh doanh thường xuyên xen vào việc điều chỉnh kế hoạch kinh doanh, dù kế hoạch này đang diễn ra suôn sẻ. Ở mô hình mới, tất cả những quyết định như trên phải thông qua HĐQT.

Kinh nghiệm tại Công ty cổ phần Đình Quốc (DQ Corp) trong quá trình chuyển đổi, nói như ông Đoàn Đình Quốc, Chủ tịch HĐQT công ty: “Doanh nghiệp vẫn ra khơi, quyết tâm chuyển đổi. Nhưng chuyển đổi phải trong tâm thế cẩn trọng và hạn chế tổn thương từ những cơn bão bên ngoài”.

Ông Quốc cho biết phải mất gần nửa năm để quyết định cổ phần hóa công ty, chấp nhận chia sẻ quyền lực, thậm chí phải nhận những lời chỉ trích của những thành viên cũ là người trong gia đình để quyết tâm cổ phần hóa. “Ở mô hình cũ, có người quen nhờ giảm giá lô hàng, bớt chút tiền cọc, tôi chỉ cần ký duyệt và nhân viên thực thi. Khi chuyển qua mô hình quản trị mới, tôi buộc phải từ chối nếu không muốn giải trình trước HĐQT”, ông nói.

Điều cốt lõi của việc chuyển đổi mô hình quản trị là vấn đề nhân sự. Tuyển được một giám đốc điều hành (CEO) toàn tâm toàn ý với doanh nghiệp, có trình độ năng lực luôn là vấn đề nan giải của doanh nghiệp. Ông Cổ Gia Thọ, Chủ tịch HĐQT Công ty Thiên Long, cho biết điều quan trọng nhất để chọn một CEO điều hành công ty là người đó phải sớm thích ứng với văn hóa công ty. Ngoài vấn đề về chuyên môn, người điều hành doanh nghiệp không được áp đặt văn hóa cá nhân lên văn hóa của công ty. “Thiên Long đã thuê nhiều CEO là người nước ngoài, nhưng không phù hợp”, ông Thọ nói. Cách làm của Thiên Long là chọn những người giỏi trong công ty để đào tạo và huấn luyện dưới sự kiểm tra và giám sát, đánh giá năng lực qua nhiều giai đoạn khác nhau.

Tại buổi tọa đàm, nhiều đại diện doanh nghiệp cho rằng chuyển đổi mô hình quản trị khi công ty phát triển là điều cần thiết. Việc chuyển đổi cũng cần năng động và linh hoạt, bởi quy mô mỗi doanh nghiệp khác nhau, doanh nghiệp cũng không thể học theo cách quản trị của một tập đoàn. Chuyển đổi mô hình quản trị doanh nghiệp cần có thời gian, không nên thay đổi quá nhanh.

Thay đổi mô hình quản trị doanh nghiệp phải hướng đến việc phát triển bền vững, tái cấu trúc và nâng cấp từng bộ phận, thay đổi không có nghĩa là “làm một cuộc cách mạng” trong nội bộ công ty. Và quan trọng nhất, sự thành bại của việc chuyển đổi mô hình quản trị doanh nghiệp phải bắt đầu từ việc thay đổi tư duy của người chủ doanh nghiệp.

Tham khảo các bài viết tư vấn báo dân trí của các luật sư:

(Dân trí)-Thủ tục chấm dứt hợp đồng do hết tuổi lao động - Thủ tục thành lập công ty cổ phần

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty TNHH - Thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục mua bán, sát nhập doanh nghiệp - Thủ tục đơn phương xin ly hôn

(Dân trí)- Điều kiện việt kiều được mua nhà Việt Nam - Thủ tục giải thể doanh nghiệp

(Dân trí)- Thủ tục tặng, cho tài sản cho người thân -Thủ tục ly hôn với người nước ngoài

(Dân trí)- Điều kiện thành lập trường mầm non có vốn đầu tư nước ngoài -Thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi trụ sở công ty cổ phần - Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tại các doanh nghiệp Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi vốn điều lệ công ty cổ phần -Thủ tục kết hôn với người nước ngoài

(Dân trí)-Thủ tục làm giấy phép tổ chức chương trình khuyến mại -Thủ tục Công chứng hợp đồng ủy quyền

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi cổ đông sáng lập công ty cổ phần - Chia tách thửa đất phải đảm bảo đủ các điều kiện nào?

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi tên công ty Trách nhiệm hữu hạn - Quyền chia thừa kế nhà đất

(Dân trí)-Thủ tục hủy bỏ hợp đồng công chứng - Quy định về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự

Liên kết Xem thêm + trao đổi:

Là một trong những Công ty luật có đội ngũ Luật sư đông đảo và hoạt động trong nhiều lĩnh vực, chúng tôi tư vấn và tham gia với vai trò luật sư, người đại diện khi khách hàng Ly hôn tư vấn các vấn đề liên quan tới  thủ tục ly hôn - ly hôn đơn phương,  Tranh chấp quyền nuôi con -  Phân chia tài sản, Chúng tôi tham gia hoà giải và tư vấn.

Lĩnh vực đất đai, chúng tôi có các hoạt động tư vấn như:sang tên sổ đỏ , tư vấn luật đất đai ngoài ra lĩnh vực lao động, chúng tôi có các bài viết tư vấn luật lao động trên các phương tiện báo, website..

Lĩnh vực doanh nghiệp và đầu tư, chúng tôi có các luật sư giỏi tham gia Tư vấn đầu tư , tư vấn đầu tư nước ngoài tại việt nam là một hoạt động thu hút nguồn vốn đầu tư, vì vậy việc tư vấn tốt sẽ mang lại nhiều giá trị tư vấn luật đầu tư

Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn trong một ngôn ngữ nào đó - văn nguồn - và chuyển sang một ngôn ngữ khác,  Dịch thuật công chứng

Dịch vụ kế toán , dịch vụ kế toán thuế phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, dịch vụ kế toán doanh nghiệp phát triển ở các tp, dịch vụ kế toán tại Hà Nội, ngoài ra lĩnh vực thuế chúng tôi cũng nhận và tư vấn chuyên sâu: dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại hà nội , dịch vụ kế toán thuế tại hà nội, với nhiều năm tư vấn và thực hiện dịch vụ, chúng tôi đã phát triển, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, dịch vụ kế toán tại tphcm, cũng như dịch vụ kế toán tại đà nẵng. Các hoạt động như dịch vụ quyết toán thuế, dịch vụ làm báo cáo tài chính.

Quản lý nhà hàng, đào tạo quản lý nhà hàng với sự hỗ trợ của Ban khởi nghiệp Quốc gia (VCCI), Công ty Refber Việt Nam và Công ty Giải pháp Nhân sự Việt Nam phối hợp với Trường Trung cấp nghề nấu ăn và nghiệp vụ khách sạn Hà Nội

Bạn muốn có một website để phục vụ kinh doanh, IT Việt Nam là đơn vị chuyên tư vấn, Thiết kế website: Tư vấn thiết kế website chuẩn SEO, hỗ trợ tư vấn tối ưu công cụ tìm kiếm: Google, Cốc Cốc, Bing... Với gói thiết kế website giá rẻ, chúng tôi tin rằng tất cả mọi người có thể sở hữu một website để kinh doanh.

Sơn Nghĩa - TBKTSG