Trả lời câu hỏi của ông Đỗ Ngọc Thắng
Câu hỏi: Kính gửi luật sư Vũ Hải Lý,
Tôi có đọc bài trả lời của ông trên mục Tư vấn pháp luật của Báo điện tử Dân trí, tôi thấy bài trả lời của ông rất chi tiết và tỷ mỉ. Tôi có thắc mắc về luật đất đai, nhưng không hiểu tường tận lắm, do vậy tôi xin mạn phép được gửi thư cho ông và mong nhận được sự trả lời giúp đỡ của ông.
Tôi xin được trình bày sơ lược như sau:
Tôi có người bạn ở quê, hoàn cảnh gia đình cũng rất khó khăn và phức tạp. Thưa ông Hải, ở các vùng quê hiện nay hiện tượng giá đất tăng mỗi ngày đã làm cho mọi thứ như sôi động nên, mọi người ai cũng hồ hởi bàn tán về chuyện bán đất. Chính vì thế cũng nhiều gia đình anh em đã không nhìn mặt nhau, thậm chí còn đâm chém nhau. Gia đình anh bạn tôi cũng vậy.
Tôi xin kể sơ lược qua về gia cảnh anh bạn tôi như sau: Anh bạn tôi gia đình rất khó khăn, có 3 anh em trai và 1 em gái. Bố anh ta mất cách đây khá lâu rồi. Gia đình bố anh bạn tôi có 2 chị em, bố anh bạn tôi là út. Cách đây gần 10 năm do hoàn cảnh khó khăn gia đình đã chuyển vào Nam làm kinh tế mới, để lại anh bạn tôi ở nhà. Sau đó 2 năm bố anh bạn tốt mất vì bệnh tật. Từ đó đến nay anh bạn tôi ở lại chăm sóc bà nội (Bà anh ấy ngoài 90 tuổi, nhưng không minh mẫn lắm).
Anh bạn tôi hiện vẫn ở với bà nội anh ấy trên lô đất rộng hơn 300m2 (200m2 là đất thổ cư, còn lại là đất vườn) và sổ đỏ hiện đứng tên bà nội anh ấy. Gần đây người chị gái của bố anh ấy có lên nhà đòi bán đất, nhưng anh bạn tôi không đồng ý. Cách đây không lâu bà ấy tự ý bán 200 m2 đất thổ cư mà không hỏi xin ý kiến của gia đình anh bạn tôi.
Xin luật sư cho tôi hỏi hành động của bà ấy có phù hợp với luật đất đai không. Nếu như bà nội anh ta mà ủy quyên toàn bộ số đất đó cho bà ta thì bà ấy có được phép bán không (Xin được nói qua rằng, Bà nội anh bạn tôi là người vô cùng ghê gớm mâu thuẫn với tất cả hàng xóm và đã già thần kinh không minh mẫn lắm). Và 4 anh em nhà anh bạn tôi có quyền được hưởng mảnh đất của bố anh ấy để lại không?
Xin luật sư tư vân và phúc đáp giúp tôi.
Kính thư! ĐỖ NGỌC THẮNG
Trả lời:
Trước hết, chúng tôi, Công ty Luật Đại Việt xin trân trọng cảm ơn ông đã đọc bài tư vấn của các Luật sư của chúng tôi và dành cho Luật sư nhiều tình cảm tốt đẹp. Về việc ông hỏi Luật sư Vũ Hải Lý xin trả lời như sau:
Theo thông tin ông cung cấp, bạn của ông hiện nay sống cùng bà nội trên diện tích 300m2. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên bà nội bạn ông. Theo khoản 20 Điều 4 Luật đất đai năm 2003 quy định: “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là giấy chứng nhận do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử dụng đất để bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất”. Vì thông tin ông cung cấp không đầy đủ nên nếu bà nội của bạn ông được cấp Giấy chứng nhận sau khi ông nội của bạn ông qua đời thì bà nội của bạn ông là người được quản lý, sử dụng và thực hiện các quyền về sở hữu của mình với đất đai như: Chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế….Việc chị gái của bố bạn ông tự ý chuyển nhượng cho người khác 200m2 không được sự đồng ý của bà nội bạn ông ông là trái quy định của pháp luật. Bà nội của bạn ông có thể khởi kiện để hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất này. Nếu bà nội của bạn ông có văn bản ủy quyền cho con gái được quyền quản lý, sử dụng, định đoạt đối với 300m2 đất này thì người con gái hoàn toàn có quyền được chuyển nhượng cho người khác. Tuy nhiên tôi có lưu ý với ông rằng việc ủy quyền phải lập thành văn bản tại Phòng công chứng hoặc được chứng thực tại Ủy ban Nhân dân cấp xã, nếu bà nội của ông đã già và không minh mẫn thì giấy tờ ủy quyền của bà nội bạn ông không có giá trị pháp lý. Bạn ông có thể yêu cầu Tòa án hủy văn bản này. Trong quá trình lập văn bản ủy quyền nếu nhận thấy bà cụ không còn minh mẫn thì không thể lập được văn bản ủy quyền hay di chúc. Tài sản của bà khi mất đi sẽ được chia làm 02 phần cho 02 người con (đối với người con đã mất thì vợ và các con của người này sẽ được quản lý sử dụng).
Trong trường hợp diện tích đất này được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên bà nội của bạn ông nhưng là tài sản chung của vợ chồng ông bà nội bạn ông, nếu ông nội của bạn ông mất đi thì bà nội muốn bán hay chuyển nhượng tặng cho người khác phải được tất cả các đồng thừa kế khác đồng ý, cụ thể trong trường hợp ông hỏi là người con gái, vợ và các con của người con trai đã mất. Vì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không mang tên người bố đã mất của bạn ông nên bạn ông không thể thừa hưởng toàn bộ diện tích này từ người bố được.
Trân trọng,
Luật sư Vũ Hải Lý
CÔNG TY LUẬT TNHH ĐẠI VIỆT
Địa chỉ: Số 335 Kim Mã - Ba Đình - Hà Nội
Điện thoại: 04 3 747 8888 – Fax: 04 3 747 3966
Hot-line: 0933 668 166
Email: info@luatdaiviet.vn
Website: www.luatdaiviet.vn