Ủy ban Kiểm tra Trung ương (UBKTTƯ) đang triển khai một đề tài nghiên cứu về sự móc nối, quan hệ giữa DN với người có chức, quyền để trục lợi (Pháp Luật TP.HCM ngày 6, 9 và 10-4). Trò chuyện với Pháp Luật TP.HCM về chủ đề này, ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Phó Chủ nhiệm UBKTTƯ (ảnh), chia sẻ:

+ Vấn đề nhóm lợi ích và mặt trái của nó là nhóm đặc quyền đặc lợi, được Đảng ta đề cập nhiều từ Đại hội XI tới nay. Vấn đề này cũng được nêu ra trong Hội nghị Trung ương 4 bàn về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và cả quá trình triển khai sau đó. Một biểu hiện dễ thấy của hiện tượng đó là những mối quan hệ không bình thường giữa những người có chức, quyền với DN để trục lợi.

Tôi tham gia UBKTTƯ từ năm 1988 thì lúc đó đã thấy nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng đề cập tới hiện tượng này ở biểu hiện là vợ con, người thân của cán bộ, theo kiểu “một người làm quan, cả họ được nhờ” mà vụ lợi. Và thực tế công tác kiểm tra đã phát hiện khá nhiều những vụ việc như vậy. Ở những giai đoạn đầu của công cuộc đổi mới ấy, tư nhân được bung ra làm ăn thì cũng ngay lập tức xảy ra những vụ việc theo kiểu đại gia nhờ cậy quan chức, quan chức dựa vào đại gia. Trung gian của các quan hệ ấy là các “quan bà”, con cái của quan chức và cả họ hàng, thậm chí bạn thân…

Cho nên việc UBKTTƯ nhiệm kỳ này nêu ra không mới. Nhưng nó tích cực ở chỗ hiện tượng tiêu cực khó định lượng này được đưa ra nghiên cứu một cách chính thức, tức tổng kết cả lý luận, thực tiễn.

Theo ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Phó chủ nhiệm UBKTTƯ, vụ án Lã Thị Kim Oanh là một trong những vụ án có mối quan hệ giữa DN với người có chức, quyền để trục lợi. Ảnh tư liệu

Cậy nhờ từ cửa sau nhà quan

Đánh giá theo thời gian, ông thấy hiện tượng tiêu cực này diễn biến thế nào?

+ Ngày một nghiêm trọng hơn, tinh vi hơn, phức tạp hơn do mối quan hệ lợi ích trong XH ngày càng chằng chịt, phức tạp hơn.

Doanh nhân thì mục đích trên hết là lợi nhuận. Nếu môi trường kinh doanh tốt, bình đẳng, hệ thống quản lý công khai, minh bạch với cán bộ tốt, đảng viên gương mẫu, trong sáng thì chắc hẳn họ sẽ không phải tìm đến những cửa sau nhà quan để cậy nhờ. Nhưng hệ thống ấy mà thiếu minh bạch, thiếu kiểm soát thì ắt hẳn sẽ hình thành những quan hệ quan chức - DN theo kiểu vì vụ lợi. Đây là điều chúng ta đang gặp phải và đang ngày càng nghiêm trọng, khó kiểm soát.

Hiện tượng đáng lo ngại đó không chỉ xảy ra ở những dự án cụ thể, DN tìm lợi ích từ mối quan hệ cửa sau nhà quan, mà còn râm ran trong dư luận về những cuộc chạy chức, chạy quyền mà cầm cờ là những DN lo hậu cần, tài chính giúp cho những ứng viên trong cuộc đua ấy.

Có thể cán bộ, đảng viên liên quan đến những vụ việc ấy chỉ là “bộ phận không nhỏ”. Nhưng họ có thể trở thành “tù binh” của những đại gia mà đi tới địa phương nào cũng được đồn thổi. Đó là mối nguy lớn của Đảng.

Khó khăn vì tính hư hư, thực thực

Kinh nghiệm của ông về kiểm tra, xử lý những vụ việc đó thế nào? Khó khăn, vướng mắc gì?

+ Trước hết là tính mờ ảo, hư hư, thực thực của những mối quan hệ như vậy.

Hồi mới vào UBKTTƯ, tôi có nghe các cơ quan pháp luật ở Hà Nội nói về một vụ làm bia giả rất lớn. Họ bảo rất muốn điều tra, làm rõ nhưng lại nghe đồn là dính dáng đến cháu một vị ủy viên Bộ Chính trị đương chức nên lúng túng. Thông qua thư ký của đồng chí lãnh đạo ấy, tôi tìm hiểu và thấy đó chỉ là tin đồn ảo. Vụ việc sau đó được xử lý nghiêm minh.

Còn quan hệ thật thì điển hình là vụ án Lã Thị Kim Oanh. Làm việc với UBKTTƯ, nhiều lãnh đạo Bộ NN&PTNT kể lại là khi cô này làm việc với họ để xin phê duyệt, bút phê vào các tờ trình liên quan đến Công ty Tiếp thị nông nghiệp thì đã nói thẳng với họ là “nếu anh không giải quyết thì tôi sẽ tự tìm cách”. Thực tế, quan hệ của Lã Thị Kim Oanh là có thật và sau vụ án đó nhiều cán bộ trung ương bị kỷ luật, kiểm điểm.

Những vụ việc ở đó có quan hệ tiêu cực thật giữa quan chức và thành phần ngoài xã hội như vậy có thể chỉ ra rất nhiều. Như vụ án thủy cung Thăng Long, vụ án Năm Cam… liên quan đến cả cán bộ địa phương và trung ương. Đáng chú ý là vụ thủy cung Thăng Long, khi xảy ra dính đến pháp luật, các đối tượng liên quan còn nhờ cậy cả anh một lãnh đạo cấp cao của Nhà nước để can thiệp. Nhưng chính đồng chí lãnh đạo ấy đã rất nghiêm khắc với người thân, chặn đứng sự tác động này.

Bình đẳng giữa các đảng viên

Thực ra Đảng đã quy định những điều cấm với đảng viên; Nhà nước cũng có những quy định pháp luật để phòng ngừa. Vậy tại sao tệ nạn móc nối tiêu cực giữa quan chức với đại gia lại ngày càng phức tạp như vậy?

+ Đảng có nhiều quy định nhưng lại thiếu vắng cơ chế nhắc nhở, kiểm tra, giám sát; thiếu vắng cơ chế lắng nghe dư luận, nhân dân, bắt đầu từ dư luận trong từng cơ quan, đơn vị.

Trong thể chế chính trị duy nhất một đảng cầm quyền thế này, tôi cho rằng trước hết Đảng phải gương mẫu, thực sự không có vùng cấm trong chính tổ chức mình. Chính những người làm công tác giám sát, kiểm tra của Đảng phải vượt qua được chính mình, nắm chắc Điều lệ Đảng, thực hiện đúng, đủ phận sự của mình.

Tôi nhớ hồi có dư luận không hay về con một đồng chí lãnh đạo Chính phủ, tôi đã thông qua các kênh xác minh. Có người báo đồng chí ấy phản ứng, rồi khuyên làm cách khác tế nhị hơn… Tôi nói lại: Làm vậy chính là để bảo vệ cán bộ, bảo vệ uy tín lãnh đạo.

Vậy thì vấn đề là trong chính Đảng ta, phải dẹp bỏ tâm lý không hay về giám sát, kiểm tra. Mọi người phải thực sự bình đẳng trước Hiến pháp, pháp luật và mọi đảng viên phải thực sự bình đẳng trước điều lệ và quy định của Đảng. Cần coi đó là việc bình thường, là tự uống thuốc chữa bệnh. Bằng không bệnh đã nặng càng thêm nặng, thành di căn thì khỏi phải chữa nữa. Chẩn bệnh không khó. Khó là tìm thuốc chữa. Vậy theo ông giải pháp đấu tranh, phòng ngừa với tệ nạn quan hệ tiêu cực DN - quan chức là gì?

+ Bên cạnh việc Đảng tự nghiêm khắc với chính mình như nói ở trên, tôi thấy việc sửa đổi Hiến pháp lần này là cơ hội để chúng ta thảo luận, nhận thức mới về xây dựng nhà nước pháp quyền và các thiết chế xã hội tương ứng.

 Dường như đang có những chuyển động tích cực, ít nhất là những biểu hiện thừa nhận ngày càng rõ hơn vai trò của dân chủ, của nhân dân với tư cách chủ thể duy nhất của quyền lực nhà nước và cả sự thừa nhận về yêu cầu kiểm soát quyền lực mà Đảng đang đặt ra.

. Xin cảm ơn ông.

NGHĨA NHÂN thực hiện

Tham khảo các bài viết tư vấn báo dân trí của các luật sư:

(Dân trí)-Thủ tục chấm dứt hợp đồng do hết tuổi lao động - Thủ tục thành lập công ty cổ phần

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty TNHH - Thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục mua bán, sát nhập doanh nghiệp - Thủ tục đơn phương xin ly hôn

(Dân trí)- Điều kiện việt kiều được mua nhà Việt Nam - Thủ tục giải thể doanh nghiệp

(Dân trí)- Thủ tục tặng, cho tài sản cho người thân -Thủ tục ly hôn với người nước ngoài

(Dân trí)- Điều kiện thành lập trường mầm non có vốn đầu tư nước ngoài -Thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi trụ sở công ty cổ phần - Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tại các doanh nghiệp Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi vốn điều lệ công ty cổ phần -Thủ tục kết hôn với người nước ngoài

(Dân trí)-Thủ tục làm giấy phép tổ chức chương trình khuyến mại -Thủ tục Công chứng hợp đồng ủy quyền

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi cổ đông sáng lập công ty cổ phần - Chia tách thửa đất phải đảm bảo đủ các điều kiện nào?

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi tên công ty Trách nhiệm hữu hạn - Quyền chia thừa kế nhà đất

(Dân trí)-Thủ tục hủy bỏ hợp đồng công chứng - Quy định về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự

Liên kết Xem thêm + trao đổi:

Là một trong những Công ty luật có đội ngũ Luật sư đông đảo và hoạt động trong nhiều lĩnh vực, chúng tôi tư vấn và tham gia với vai trò luật sư, người đại diện khi khách hàng Ly hôn tư vấn các vấn đề liên quan tới  thủ tục ly hôn - ly hôn đơn phương,  Tranh chấp quyền nuôi con -  Phân chia tài sản, Chúng tôi tham gia hoà giải và tư vấn.

Lĩnh vực đất đai, chúng tôi có các hoạt động tư vấn như:sang tên sổ đỏ , tư vấn luật đất đai ngoài ra lĩnh vực lao động, chúng tôi có các bài viết tư vấn luật lao động trên các phương tiện báo, website..

Lĩnh vực doanh nghiệp và đầu tư, chúng tôi có các luật sư giỏi tham gia Tư vấn đầu tư , tư vấn đầu tư nước ngoài tại việt nam là một hoạt động thu hút nguồn vốn đầu tư, vì vậy việc tư vấn tốt sẽ mang lại nhiều giá trị tư vấn luật đầu tư

Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn trong một ngôn ngữ nào đó - văn nguồn - và chuyển sang một ngôn ngữ khác,  Dịch thuật công chứng

Dịch vụ kế toán , dịch vụ kế toán thuế phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, dịch vụ kế toán doanh nghiệp phát triển ở các tp, dịch vụ kế toán tại Hà Nội, ngoài ra lĩnh vực thuế chúng tôi cũng nhận và tư vấn chuyên sâu: dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại hà nội , dịch vụ kế toán thuế tại hà nội, với nhiều năm tư vấn và thực hiện dịch vụ, chúng tôi đã phát triển, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, dịch vụ kế toán tại tphcm, cũng như dịch vụ kế toán tại đà nẵng. Các hoạt động như dịch vụ quyết toán thuế, dịch vụ làm báo cáo tài chính.

Quản lý nhà hàng, đào tạo quản lý nhà hàng, khoá học quản lý nhà hàng với sự hỗ trợ của Ban khởi nghiệp Quốc gia (VCCI), Công ty Refber Việt Nam và Công ty Giải pháp Nhân sự Việt Nam phối hợp với Trường Trung cấp nghề nấu ăn và nghiệp vụ khách sạn Hà Nội

Bạn muốn có một website để phục vụ kinh doanh, IT Việt Nam là đơn vị chuyên tư vấn, Thiết kế website: Tư vấn thiết kế website chuẩn SEO, hỗ trợ tư vấn tối ưu công cụ tìm kiếm: Google, Cốc Cốc, Bing... Với gói thiết kế website giá rẻ, chúng tôi tin rằng tất cả mọi người có thể sở hữu một website để kinh doanh.