Nhiều mà vẫn thiếu

Theo Luật sư Nguyễn Mạnh Dũng, Trưởng Văn phòng Luật sư Tư vấn Độc Lập, Trọng tài viên PIAC, Việt Nam gia nhập WTO đã tạo một sân chơi lớn mang tính toàn cầu cho các doanh nghiệp trong nước. Nhưng do còn lạ lẫm với luật lệ mới bên cạnh cơ hội luôn tiềm ẩn nguy cơ và rủi ro.

Thực tế Việt Nam hội nhập WTO trong những năm qua cũng cho thấy, xu hướng phát sinh tranh chấp quốc tế ở Việt Nam rất đa dạng: tranh chấp liên quan đến các doanh nghiệp của Việt Nam có hoạt động ở nước ngoài như vụ kiện của Vietnam Airlines tại toà án Ý; Việc ông Bửu Huy, Phó giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu Hải Sản An Giang bị bắt tại Bỉ; Tàu Cần Giờ của Công ty vận tải biển Sài Gòn bị bắt giữ tại Tanzania; Các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản bị kiện chống bán phá giá tôm, cá… là những ví dụ cụ thể. Còn các tranh chấp đầu tư quốc tế thì có: vụ kiện của Việt kiều Trịnh Vĩnh Bình theo Hiệp định bảo hộ đầu tư ký giữa Hà Lan và Việt Nam. Việc xử lý vụ ô nhiễm môi trường gần đây có liên quan đến công ty Vedan, vụ PCI… Và trong tương lai sẽ không tránh khỏi việc phát sinh tranh chấp liên quan đến các cơ quan hành chính, nhà nước của Việt Nam mà theo đó Chính phủ Việt Nam có thể sẽ phải giữ vai trò bất đắc dĩ như là một bên tranh chấp trước các tổ chức tài phán quốc tế theo các cam kết quốc tế.

Một thực tế đáng qua tâm ở đây là để cáng đáng những vụ việc như trên, trong số gần 1.500 tổ chức hành nghề luật sư của cả nước hiện nay thì chỉ có khoảng 10 tổ chức hành nghề luật sư chuyên sâu trong lĩnh vực đầu tư, kinh doanh, thương mại có yếu tố nước ngoài…

Doanh nghiệp nội thuê luật sư ngoại

Theo kết quả khảo sát của Bộ Tư pháp trong năm 2008 thì 30% doanh nghiệp được hỏi đánh giá tốt về chất lượng dịch vụ của luật sư, 66,3% doanh nghiệp đánh giá trung bình và 3,7% doanh nghiệp đánh giá kém.

Những con số này phần nào thể hiện sự đánh giá tích cực của xã hội đối với những nỗ lực của các luật sư trong việc không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, chất lượng luật sư thì còn nhiều điều phải bàn. Đơn cử như trình độ ngoại ngữ. Theo thống kê, chỉ 1,2% trong tổng số gần 4.000 luật sư đang hành nghề có thể sử dụng thành thạo tiếng Anh trong thương lượng, đàm phán và tranh tụng trực tiếp bằng tiếng Anh. Chính vì thế, trong nhiều vụ tranh chấp có yếu tố nước ngoài, luật sư Việt Nam tham gia bị thua thiệt là điều khó tránh khỏi. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ doanh nghiệp đã từng thuê luật sư hỗ trợ trong các hoạt động kinh doanh thương mại chỉ là 47,27% . Và mức độ thuê cũng rất thấp: năm 2007, chỉ có 5% số doanh nghiệp thuê luật sư trên 7 lần và có tới 37,65% không thuê luật sư. 34,95% nhu cầu của doanh nghiệp khi thuê luật sư chủ yếu vẫn là tư vấn về các vấn đề pháp luật, 25,86% thuê để giải quyết tranh chấp, 13,13% thuê để thương lượng, đàm phán, ký kết hợp đồng.

“Trong khi, đánh giá của thị trường quốc tế thì chúng ta chỉ có tên của khoảng 15 tổ chức luật sư trong tổng số gần 1.500 tổ chức hành nghề luật sư Việt Nam được thị trường quốc tế biết đến trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp, chiếm tỷ lệ khoảng 1%!”, luật sư Nguyễn Mạnh Dũng cho biết.

Còn theo Vụ bổ trợ Tư pháp thuộc Bộ Tư pháp, trong khoảng 4.000 luật sư Việt Nam hoạt động thì chỉ có khoảng 20 luật sư chuyên về lĩnh vực kinh doanh thương mại có yếu tố nước ngoài. Song trong số này, chưa có một luật sư nào có đẳng cấp quốc tế được các quốc gia hay các vùng lãnh thổ công nhận hay cấp bằng. Vì vậy, hầu hết các vụ kiện quốc tế vừa qua, doanh nghiệp nội đều phải thuê luật sư ngoại. Mặc dù doanh nghiệp nào cũng biết, thuê luật sư nước ngoài là phải chịu chi phí “cắt cổ”. Đấy là chưa tính đến khía cạnh, thuê luật sư nước ngoài dẫn đến phải tiết lộ cả những thông tin mang tính "mật" trong kinh doanh.

Sẽ còn "mất khách" ngay trên sân nhà, nếu…

Theo kết quả khảo sát của Bộ Tư pháp thì nhu cầu thuê luật sư sẽ càng tăng: nếu năm 2007 chỉ có 47,3% số doanh nghiệp được hỏi có thuê luật sư thì dự kiến đến năm 2010 số lượng doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng dịch vụ luật sư tăng lên đến 67,5% (tăng 1,43 lần năm 2008), năm 2015 thì tỷ lệ này sẽ là 85%, năm 2020 là 94%.

Tương ứng với nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý của luật sư thì chi phí dự kiến chi cho việc thuê luật sư cũng có thay đổi: 70% doanh nghiệp cho rằng chi phí dành cho luật sư sẽ tăng lên và mức tăng chiếm dưới 3% so với doanh thu trong giai đoạn từ nay đến năm 2010; giai đoạn 2010, tỷ lệ này là 85% và mức tăng sẽ là 1-5%; giai đoạn 2015-2020 thì tỷ lệ này là 88% và mức tăng 5-10%.

Như vậy, rõ ràng nhận thức của doanh nghiệp về vị trí, vai trò của luật sư đã được nâng cao, nhu cầu sử dụng và chi phí dịch vụ thuê luật sư cũng ngày càng tăng… Trong điều kiện này, nếu các luật sư “nội" không tự nâng cao năng lực đáp ứng đòi hỏi mới trong sân chơi hội nhập thì chắc chắn sẽ "mất khách" ngay trên sân nhà.

SOURCE: BÁO NGƯỜI ĐẠI BIỂU NHÂN DÂN

Tham khảo các bài viết tư vấn báo dân trí của các luật sư:

(Dân trí)-Thủ tục chấm dứt hợp đồng do hết tuổi lao động - Thủ tục thành lập công ty cổ phần

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty TNHH - Thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục mua bán, sát nhập doanh nghiệp - Thủ tục đơn phương xin ly hôn

(Dân trí)- Điều kiện việt kiều được mua nhà Việt Nam - Thủ tục giải thể doanh nghiệp

(Dân trí)- Thủ tục tặng, cho tài sản cho người thân -Thủ tục ly hôn với người nước ngoài

(Dân trí)- Điều kiện thành lập trường mầm non có vốn đầu tư nước ngoài -Thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi trụ sở công ty cổ phần - Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tại các doanh nghiệp Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi vốn điều lệ công ty cổ phần -Thủ tục kết hôn với người nước ngoài

(Dân trí)-Thủ tục làm giấy phép tổ chức chương trình khuyến mại -Thủ tục Công chứng hợp đồng ủy quyền

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi cổ đông sáng lập công ty cổ phần - Chia tách thửa đất phải đảm bảo đủ các điều kiện nào?

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi tên công ty Trách nhiệm hữu hạn - Quyền chia thừa kế nhà đất

(Dân trí)-Thủ tục hủy bỏ hợp đồng công chứng - Quy định về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự