Phạt nặng chưa chắc đã tốt

Lý giải về việc tăng mức phạt, Chính phủ cho rằng Hà Nội đang phải đối mặt với nhiều vấn đề hết sức bức xúc, nhất là ùn tắc giao thông, úng ngập, đất công bị lấn chiếm, ô nhiễm môi trường… Trong khi đó, Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính và các nghị định về xử phạt quy định mức phạt tiền nhưng lại để áp dụng chung cho cả nước, không phân biệt đó là nông thôn hay thành thị. Quy định mức phạt như vậy là chưa tính đến đặc thù quản lý đô thị ở các TP lớn, đông dân như Hà Nội và TP.HCM. Chính vì vậy mà vừa qua Chính phủ đã cho áp dụng thí điểm mức phạt vi phạm giao thông tại hai TP này cao hơn mức phạt chung của cả nước đến 200%.

Trình bày báo cáo thẩm tra, ông Nguyễn Văn Thuận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, cho rằng nếu tăng mức phạt thì cần xem xét toàn diện điều kiện kinh tế-xã hội, trình độ dân trí và ý thức chấp hành pháp luật của người dân. Đồng thời, cũng cần xem xét đến đặc thù ở Hà Nội là số lượng người ngoại tỉnh tham gia giao thông lớn.

Nhiều đại biểu băn khoăn về việc tăng mức xử phạt hành chính cao gấp năm lần so với cả nước trong dự án Luật Thủ đô. Ảnh: HTD

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền, quy định trong dự thảo luật như trên là chưa hợp lý. “Chúng ta không nên có cái kiểu không quản lý được thì cấm, là tăng mức phạt” - ông Hiền nói. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Phùng Quốc Hiển thì lo ngại nếu xử phạt cao quá có thể sẽ khiến người ta lẩn trốn. Thậm chí dẫn đến việc bắt tay ăn chia nhau, ngân sách không thu được mà lại còn phát sinh nhiều tiêu cực khác…

Cơ chế đặc thù quá rộng

Ngoài các vấn đề liên quan đến việc xử phạt vi phạm hành chính, dự thảo còn đề cập đến hàng loạt cơ chế chính sách đặc thù cho Hà Nội như giáo dục, y tế, văn hóa, cư trú, giao thông, trật tự an toàn xã hội… Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Phùng Quốc Hiển, cơ chế đặc thù như trên là quá rộng. Dự luật chỉ nên chọn lựa những vấn đề cụ thể, phù hợp. Ví như vấn đề ngân sách hiện nay đã có cơ chế đặc thù cho Hà Nội và TP.HCM rồi. “Chúng ta đừng tham, tham quá sẽ làm vỡ hết các luật khác. Với lại đã là cơ chế đặc thù thì nó sẽ chỉ tồn tại có thời hạn chứ không thể mãi mãi được. Do đó, khi xây dựng các cơ chế đặc thù chúng ta phải tính đến tuổi thọ của luật này” - ông Hiển đề nghị.

Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng cần chọn lọc kỹ các vấn đề có tính đặc thù để đưa vào luật. “Đâu phải cứ thủ đô là đỉnh cao. Quan trọng là chúng ta phải xác định cái gì là đặc thù, cái gì là hình ảnh, cái gì là đỉnh cao của Hà Nội” - bà Mai nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn cũng băn khoăn vì trong 20 cơ chế chính sách đặc thù mà dự luật đề xuất lại không có quốc phòng, an ninh và đối ngoại. “Phải chăng chúng ta xem thường quốc phòng, an ninh?” - ông Sơn đặt câu hỏi.