Một vấn đề pháp lý được nhiều người quan tâm trước khi thông qua dự luật tố tụng hành chính là việc giải quyết theo thủ tục giám đốc thẩm những bản án hành chính đã hết thời hạn kháng nghị.
Cạnh đó, việc xem lại những bản án giám đốc thẩm của TAND Tối cao khi phát hiện có sai lầm nghiêm trọng cũng gây nhiều tranh cãi…
Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính hiện hành quy định những bản án “có vấn đề” nhưng đã có hiệu lực pháp luật và hết thời hạn kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm (một năm) thì không ai có quyền xem xét lại.
Kháng nghị án hết thời hiệu
Trong dự luật tố tụng hành chính sắp được thông qua đã bổ sung thủ tục khi gặp những bản án này, viện trưởng VKSND Tối cao và chánh án TAND Tối cao được quyền kháng nghị giám đốc thẩm.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Phạm Quý Tỵ, quy định mới này rất tiến bộ, khắc phục được sai sót của các bản án hành chính mà trước nay pháp luật chưa trao cơ hội xem xét lại, cải thiện được tình trạng đương sự bức xúc khiếu nại kéo dài, gay gắt.
Đồng tình, một thẩm phán TAND tỉnh Bình Dương nhận xét đưa quy định trên vào dự luật là rất cần thiết. Thực tế có nhiều trường hợp đơn đề nghị xem xét giám đốc thẩm của đương sự gửi từ rất sớm nhưng người có thẩm quyền chưa kiểm tra được ngay, khi phát hiện sai sót thì đã hết thời hạn kháng nghị khiến quyền lợi chính đáng của đương sự bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Cũng có những ý kiến quan ngại rằng nếu đưa thủ tục này vào dự luật thì nghiễm nhiên quy định về thời hạn kháng nghị giám đốc thẩm không còn ý nghĩa nữa. Việc quy định một thời hạn cụ thể là nhằm nâng cao trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc giải quyết công việc hay tự bảo vệ quyền lợi. Chưa kể, một bản án hành chính kéo dài quá lâu sẽ không tốt cho sự ổn định của xã hội. Ngoài ra, nếu vụ án đã thi hành xong còn bị xem xét lại thì liệu có khắc phục được các hậu quả xảy ra?
Tuy nhiên, Phó Chánh án TAND Tối cao Trần Văn Tú khẳng định không cần phải lo ngại tình trạng “loạn” việc án hết thời hiệu vẫn được xem xét giám đốc thẩm vì nó không phổ biến và chỉ được áp dụng với những trường hợp đặc biệt, điều kiện cũng rất cụ thể, chặt chẽ. Hơn nữa, tác dụng của thủ tục này thể hiện ở chỗ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên đương sự khi lỗi để quá thời hạn kháng nghị thuộc về phía tòa. Ngoài ra, nó còn phù hợp với tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị là tạo điều kiện tối đa cho người dân trong các vụ án hành chính.
Xem lại cả án giám đốc thẩm?
Một vấn đề lớn nữa được đề xuất đưa vào dự luật là có nên quy định một thủ tục đặc biệt để kháng nghị giám đốc thẩm khi phát hiện bản án, quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao có sai phạm hay không.
Pháp luật hành chính hiện chưa cho phép cơ chế này. Dù vậy vẫn có luồng quan điểm đổi mới, ủng hộ việc xem xét lại với sự tham gia của chánh án TAND Tối cao, viện trưởng VKSND Tối cao và bộ trưởng Bộ Tư pháp. Nếu tại phiên họp có ba thành viên trên cùng 2/3 thành viên của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao biểu quyết thì chánh án TAND Tối cao có quyền kháng nghị.
Điều này không vi phạm Hiến pháp và vẫn đảm bảo Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao là cơ quan xét xử cao nhất. Việc Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao xem xét lại quyết định giám đốc thẩm của chính mình cũng giống như việc Quốc hội xem xét lại những văn bản pháp luật đã ban hành nhưng không phù hợp. Nó vừa đảm bảo tốt nhất cho quyền lợi hợp pháp của người dân, vừa phù hợp với chủ trương tạo điều kiện để cơ quan, cá nhân tự sửa chữa sai lầm.
Một luồng quan điểm khác cũng đồng tình nhưng đề xuất thành lập một ủy ban đặc biệt lúc đầu. Cụ thể, sau khi chánh án TAND Tối cao kiến nghị thì Chủ tịch nước hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội triệu tập họp Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, có sự tham gia của viện trưởng VKSND Tối cao và bộ trưởng Bộ Tư pháp. Nếu đại diện hai cơ quan này và 2/3 tổng số thành viên Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao nhất trí thì chánh án TAND Tối cao hoặc viện trưởng VKSND Tối cao sẽ có quyền kháng nghị. Sau đó, bản án, quyết định giám đốc thẩm sai lầm sẽ được xử lại bởi Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao.
|
Án phải có điểm dừng?
Xung quanh cơ chế xem lại bản án, quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, có người nói vụ án nào cũng phải có điểm dừng nên dù biết có sai lầm cũng phải chấp nhận. Có người lại bảo đây là những trường hợp cá biệt, hiếm khi xảy ra nên không cần khái quát thành quy phạm pháp luật.
Chánh án TAND tỉnh Đồng Tháp Hà Văn Thượng còn lo ngại vụ án kéo dài không cần thiết. Phó Chánh án TAND TP.HCM Huỳnh Ngọc Ánh thì cho biết ở các nước không ai xử lại quyết định giám đốc thẩm cả...
Một luật sư đoàn TP.HCM đề xuất chỉ nên có cơ chế khắc phục hậu quả thì sẽ hợp lý hơn. Chẳng hạn, Chủ tịch nước hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra nghị quyết thành lập ủy ban đặc biệt để xem xét việc bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả. Trình tự, thủ tục, biện pháp bồi thường sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định.
Nâng cao chất lượng xét xử trước
Tôi đồng ý chủ trương xem xét giám đốc thẩm bản án sai nhưng hết thời hạn kháng nghị. Nhưng trước mắt phải nâng cao chất lượng xét xử của tòa các cấp để giảm tối đa án xử sai. Quan trọng hơn là tăng cường việc kiểm tra giám đốc thẩm của các tòa tỉnh, thành. Tôi thấy chất lượng các phòng giám đốc kiểm tra hiện nay của các tòa làm việc chưa tốt, ít phát hiện các vụ án có vấn đề. Nếu tòa tỉnh làm tốt thì sẽ chẳng có bản án nào hết thời hạn mà không được kháng nghị giám đốc thẩm. Khi ấy, TAND Tối cao cũng rất khỏe.
Thẩm phán TỪ VĂN NHŨ, Phó Chánh án TAND Tối cao
Chỉ nên kéo dài thời hạn
Chỉ nên kéo dài thời hạn kháng nghị giám đốc thẩm lên sáu tháng hoặc một năm nữa đối với những bản án mà tòa có lỗi trong việc để hết thời hạn kháng nghị giám đốc thẩm. Cụ thể lỗi đó được xác định là khi nhận được đơn khiếu nại của đương sự trong hạn luật định nhưng tòa không chuyển đơn này cho Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao.
Một thẩm phán TAND tối cao
Phải tính kỹ
Chuyện xem xét lại quyết định giám đốc thẩm có sai lầm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao là vấn đề rất lớn, cần được nghiên cứu kỹ. Trường hợp thấy cần thiết phải quy định trong luật thì nó phải được xem như một thủ tục đặc biệt. Khi ấy thẩm quyền của người kháng nghị rồi thủ tục kháng nghị cũng phải quy định thật chặt.
TS PHẠM QUÝ TỴ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội
|
Tham khảo các bài viết tư vấn báo dân trí của các luật sư:
(Dân trí)-Thủ tục chấm dứt hợp đồng do hết tuổi lao động - Thủ tục thành lập công ty cổ phần
(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty TNHH - Thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam
(Dân trí)-Thủ tục mua bán, sát nhập doanh nghiệp - Thủ tục đơn phương xin ly hôn
(Dân trí)- Điều kiện việt kiều được mua nhà Việt Nam - Thủ tục giải thể doanh nghiệp
(Dân trí)- Thủ tục tặng, cho tài sản cho người thân -Thủ tục ly hôn với người nước ngoài
(Dân trí)- Điều kiện thành lập trường mầm non có vốn đầu tư nước ngoài -Thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi trụ sở công ty cổ phần - Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tại các doanh nghiệp Việt Nam
(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi vốn điều lệ công ty cổ phần -Thủ tục kết hôn với người nước ngoài
(Dân trí)-Thủ tục làm giấy phép tổ chức chương trình khuyến mại -Thủ tục Công chứng hợp đồng ủy quyền
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi cổ đông sáng lập công ty cổ phần - Chia tách thửa đất phải đảm bảo đủ các điều kiện nào?
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi tên công ty Trách nhiệm hữu hạn - Quyền chia thừa kế nhà đất
(Dân trí)-Thủ tục hủy bỏ hợp đồng công chứng - Quy định về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự
Liên kết Xem thêm + trao đổi:
Là một trong những Công ty luật có đội ngũ Luật sư đông đảo và hoạt động trong nhiều lĩnh vực, chúng tôi tư vấn và tham gia với vai trò luật sư, người đại diện khi khách hàng Ly hôn tư vấn các vấn đề liên quan tới thủ tục ly hôn - ly hôn đơn phương, Tranh chấp quyền nuôi con - Phân chia tài sản, Chúng tôi tham gia hoà giải và tư vấn.
Lĩnh vực đất đai, chúng tôi có các hoạt động tư vấn như:sang tên sổ đỏ , tư vấn luật đất đai ngoài ra lĩnh vực lao động, chúng tôi có các bài viết tư vấn luật lao động trên các phương tiện báo, website..
Lĩnh vực doanh nghiệp và đầu tư, chúng tôi có các luật sư giỏi tham gia Tư vấn đầu tư , tư vấn đầu tư nước ngoài tại việt nam là một hoạt động thu hút nguồn vốn đầu tư, vì vậy việc tư vấn tốt sẽ mang lại nhiều giá trị tư vấn luật đầu tư
Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn trong một ngôn ngữ nào đó - văn nguồn - và chuyển sang một ngôn ngữ khác, Dịch thuật công chứng
Dịch vụ kế toán , dịch vụ kế toán thuế phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, dịch vụ kế toán doanh nghiệp phát triển ở các tp, dịch vụ kế toán tại Hà Nội, ngoài ra lĩnh vực thuế chúng tôi cũng nhận và tư vấn chuyên sâu: dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại hà nội , dịch vụ kế toán thuế tại hà nội, với nhiều năm tư vấn và thực hiện dịch vụ, chúng tôi đã phát triển, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, dịch vụ kế toán tại tphcm, cũng như dịch vụ kế toán tại đà nẵng. Các hoạt động như dịch vụ quyết toán thuế, dịch vụ làm báo cáo tài chính.
Quản lý nhà hàng, đào tạo quản lý nhà hàng với sự hỗ trợ của Ban khởi nghiệp Quốc gia (VCCI), Công ty Refber Việt Nam và Công ty Giải pháp Nhân sự Việt Nam phối hợp với Trường Trung cấp nghề nấu ăn và nghiệp vụ khách sạn Hà Nội
Bạn muốn có một website để phục vụ kinh doanh, IT Việt Nam là đơn vị chuyên tư vấn, Thiết kế website: Tư vấn thiết kế website chuẩn SEO, hỗ trợ tư vấn tối ưu công cụ tìm kiếm: Google, Cốc Cốc, Bing... Với gói thiết kế website giá rẻ, chúng tôi tin rằng tất cả mọi người có thể sở hữu một website để kinh doanh.
THANH TÙNG - PL TP HCM
