Có được bồi thường đất hay không?
Câu hỏi: Thưa quý công ty, tôi có trường hợp rất cần quý công ty giải đáp giúp. Trước năm 1993, gia đình tôi có 3 khẩu:ông nội tôi, bà nội tôi và mẹ tôi. Mỗi người đựoc xã phân 1 sào ruộng (thuộc loại đất 03). Trong thời gian đó, ông nội tôi đứng tên quyền sử dụng đất.Ông nội tôi có 4 người con. Thời gian sau đó, bà nội tôi, mẹ tôi và ông nội tôi lần lượt mất đi mà không để lại di chúc. Đầu năm 2010. chú tôi cầm sổ đỏ bán cả 3 sào ruộng đi để trả nợ riêng của chú tôi.Vậy xin hỏi quý công ty, chú tôi làm vậy có đúng pháp luật không? Thời gian tới, thành phố có chính sách lấy đất để làm khu chung cư. Vậy tôi có được hưởng số tiền đền bù đó không, và được hưởng bao nhiêu? Mong quý công ty chỉ rõ trong trường hợp này, tôi phải làm gì? <nguyenquangthanhhp@yahoo.com>
Trả lời:
1/ Do bạn không nói rõ căn cứ cấp quyền sử dụng đất được cấp cho ba người là ông nội, bà nội và mẹ bạn và ông bạn chỉ đại diện đứng tên đứng tên hay là tài sản của riêng của ông bà nội bạn.
Nên nếu tài sản trên được cấp cho cả mẹ bạn thì mẹ bạn sẽ được hưởng 1/3 giá trị quyền sử dụng đất nói trên. Vì mẹ bạn đã mất nên tại khoản 1, 2 điều 676, Bộ luật dân sự 2005 : “1.Hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết…2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau”.
Về phần di sản của ông bà nội bạn để lại, nếu bố bạn đã mất thì bạn sẽ được hưởng thêm phần di sản của bố bạn được hưởng.
Vậy, nếu bạn thuộc trường hợp nêu trên, chú bạn cầm sổ đỏ bán 3 sào ruộng nói trên là không đúng quy định của pháp luật.
2/ Tại điều 645, Bộ luật dân sự 2005 về thời hiệu khởi kiện về thừa kế quy định: “ Thời hiệu khởi kịên để người thừa kế thực hiện yêu cầu là chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế...”.
Vì bạn không nói rõ ông bà nội và mẹ bạn mất khi nào nên chúng thôi xin chia ra hai trường hợp sau:
Trường hợp vẫn còn thời hiệu khởi kiện thừa kế, bạn có thể làm đơn kiện đòi lại phần di sản thừa kế nêu trên.
Trường hợp hết thời hiệu thừa kế thì bạn không thể kiện đòi tài sản được. Tuy nhiên, theo quy định tại điểm a, khoản 2.4, mục I, Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ngày 10/8/2004 hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình về không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế quy định: “Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau…” thì nếu những người được hưởng thừa kế có thoả thuận không tranh chấp và công nhận là các đồng thừa kế thì di sản thừa kế được chuyển thành tài sản chung. Khi đó bạn có thể kiện đòi theo thủ tục về tài sản chung.
3/ Tại khoản 1, điều 42, Luật Đất đai 2003 quy đinh: “ Nhà nước thu hồi đất của người sử dụng đất mà người bị thu hồi đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 50 của Luật này thì người bị thu hồi đất được bồi thường...”.
Vì 3 sào ruộng nêu trên đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên khi thành phố có chính sách đền bù đất thu hồi làm chung cư thì bạn sẽ được nhận tiền bồi thường thu hồi đất tương ứng với phần thừa kế của bạn. Về mức hưởng đền bù là bao nhiêu thì phải căn cứ vào giá đất tại địa phương, chính sách đền bù và số người được hưởng thừa kế quyền sử dụng đất nên chúng tôi không thể chỉ rõ cho bạn được hưởng bao nhiêu được.
CÔNG TY LUẬT ĐẠI VIỆT
(Địa chỉ: Số 335 Kim Mã - Ba Đình - Hà Nội
Điện thoại: 04.3747 8888 - Email: info@luatdaiviet.vn
Website: www.luatdaiviet.vn)