Người bị hại lúc thì yêu cầu khởi tố, lúc lại rút yêu cầu hoặc không chịu giám định tỉ lệ thương tật… khiến cho cơ quan tố tụng gặp nhiều khó khăn. Cần có chế tài với người bị hại.
Có không ít vụ cố ý gây thương tích, dù đã xác định được hung thủ nhưng sau khi yêu cầu khởi tố (theo khoản 1 Điều 104 BLHS), người bị hại lại từ chối đi giám định tỉ lệ thương tật nên không thể xử lý.
Người bị hại không hợp tác
Đơn cử như vụ Nguyễn Hoàng Qui cố ý gây thương tích (ở quận 1, TP.HCM) cho Vũ Trọng Tính. Trước đó do có mâu thuẫn, Tính đi tìm Qui trả thù. Khi gặp một nhóm thanh niên đứng lố nhố trong một con hẻm, Tính nhìn lầm một người khác thành Qui. Tính đã nhảy xuống xe, cầm mã tấu chém người này nhưng nạn nhân may mắn tránh được, còn Tính nhanh chân chạy ra khỏi khu vực. Tuy nhiên, chạy được một đoạn, Tính té ngã nên bị Qui và người vừa bị Tính chém bắt lại đánh cho một trận tơi tả.
Sau đó, Tính yêu cầu xử lý hai người trên. Thế nhưng khi vụ án đang tiến triển, Tính bỗng dưng lắc đầu, không muốn giám định xem vết thương thế nào, đồng thời làm đơn bãi nại nên cơ quan chức năng đành phải xếp hồ sơ.
Nhiều vụ cố ý gây thương tích tại TP Biên Hòa (Đồng Nai) cũng rơi vào tình huống tương tự. Ban đầu công an cũng đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Một thời gian, VKS cùng cấp đề nghị đình chỉ điều tra vì người bị hại có đơn bãi nại cũng như từ chối giám định vết thương.
Gần đây là vụ một nữ sinh Trường THPT Lương Thế Vinh (Cẩm Phả, Quảng Ninh) bị một nhóm bạn nữ đánh gây thương tích giữa buổi trưa. Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án với ba tội danh gây rối trật tự công cộng, làm nhục và cố ý gây thương tích. Tuy nhiên, việc xử lý những người gây án về tội cố ý gây thương tích đã tắc lại do nạn nhân không chịu đi giám định…
Liên tục thay đổi yêu cầu
Khuya 23-4-2009, trước cửa một căn nhà ở quận 1 (TP.HCM), Trần Chí Cường đánh anh Nguyễn Hoàng Nam chấn thương. Sau đó, nạn nhân bãi nại và từ chối giám định. Tuy nhiên, nhận thấy vụ án “có vấn đề”, cơ quan điều tra tiến hành trưng cầu giám định tỉ lệ thương tật qua hồ sơ bệnh án. Kết quả nạn nhân bị thương tật 33% vĩnh viễn. Trên cơ sở này, cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Cường về tội cố ý gây thương tích theo khoản 2 của điều luật.
Thế nhưng trong quá trình điều tra, anh Nam lại xin giám định tỉ lệ thương tật thực tế. Cơ quan chức năng phải ra quyết định trưng cầu giám định như yêu cầu của đương sự. Sau đó, anh Nam lại làm đơn xin thôi giám định. Khi vụ án được chuyển sang TAND quận 1 xét xử, anh Nam bỗng khiếu nại về tỉ lệ thương tật của mình và đề nghị được giám định lại. Chính việc thay đổi yêu cầu liên tục này mà vụ án bị kéo dài lê thê.
Một tình huống “bất hợp tác” khác là việc người bị hại thay đổi lời khai. Theo nhiều cán bộ tố tụng, việc thay đổi lời khai của họ đã làm không ít vụ án bị thay đổi bản chất. Cơ quan tố tụng nhiều lúc đã rối tung lên vì những lời khai bất nhất này. Tuy nhiên, dù trước đó cơ quan tố tụng đã buộc người bị hại cam kết phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời khai đó nhưng thực tế chưa người bị hại nào bị xử lý về việc thay đổi lời khai. Thế nên các cơ quan tố tụng vẫn liên tục bị “đau đầu” vì sự không hợp tác này của nạn nhân.
Cần có chế tài với người bị hại
Theo một thẩm phán Tòa Hình sự TAND TP.HCM, hành vi cố ý gây thương tích thuộc khoản 1 (Điều 104 BLHS) chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại (hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất). Tuy nhiên, quy định này cần phải được điều chỉnh theo hướng: việc khởi tố vụ án hình sự tại tất cả các khoản của Điều 104 là trách nhiệm của cơ quan tố tụng, không phụ thuộc vào ý chí của người bị hại. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi cho người bị hại nói riêng (cụ thể nhất là đối với người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất) mà còn bảo đảm được lợi ích của cả cộng đồng.
Còn trường hợp người bị hại từ chối giám định hiện nay cũng chưa có chế tài với họ. Nhưng rõ ràng việc không hợp tác này đã gây khó khăn cho vấn đề truy cứu trách nhiệm hình sự với người phạm tội. Vì thế cần thiết bổ sung thêm hành vi từ chối giám định của người bị hại vào Điều 308 BLHS (tội từ chối khai báo, từ chối kết luận giám định hoặc từ chối cung cấp tài liệu) để họ thấy rõ được trách nhiệm của mình và chấp nhận việc giám định.
|
Tham khảo các bài viết tư vấn báo dân trí của các luật sư:
(Dân trí)-Thủ tục chấm dứt hợp đồng do hết tuổi lao động - Thủ tục thành lập công ty cổ phần
(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty TNHH - Thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam
(Dân trí)-Thủ tục mua bán, sát nhập doanh nghiệp - Thủ tục đơn phương xin ly hôn
(Dân trí)- Điều kiện việt kiều được mua nhà Việt Nam - Thủ tục giải thể doanh nghiệp
(Dân trí)- Thủ tục tặng, cho tài sản cho người thân -Thủ tục ly hôn với người nước ngoài
(Dân trí)- Điều kiện thành lập trường mầm non có vốn đầu tư nước ngoài -Thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi trụ sở công ty cổ phần - Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tại các doanh nghiệp Việt Nam
(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi vốn điều lệ công ty cổ phần -Thủ tục kết hôn với người nước ngoài
(Dân trí)-Thủ tục làm giấy phép tổ chức chương trình khuyến mại -Thủ tục Công chứng hợp đồng ủy quyền
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi cổ đông sáng lập công ty cổ phần - Chia tách thửa đất phải đảm bảo đủ các điều kiện nào?
(Dân trí)-Thủ tục thay đổi tên công ty Trách nhiệm hữu hạn - Quyền chia thừa kế nhà đất
(Dân trí)-Thủ tục hủy bỏ hợp đồng công chứng - Quy định về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự
Liên kết Xem thêm + trao đổi:
Là một trong những Công ty luật có đội ngũ Luật sư đông đảo và hoạt động trong nhiều lĩnh vực, chúng tôi tư vấn và tham gia với vai trò luật sư, người đại diện khi khách hàng Ly hôn tư vấn các vấn đề liên quan tới thủ tục ly hôn - ly hôn đơn phương, Tranh chấp quyền nuôi con - Phân chia tài sản, Chúng tôi tham gia hoà giải và tư vấn.
Lĩnh vực đất đai, chúng tôi có các hoạt động tư vấn như:sang tên sổ đỏ , tư vấn luật đất đai ngoài ra lĩnh vực lao động, chúng tôi có các bài viết tư vấn luật lao động trên các phương tiện báo, website..
Lĩnh vực doanh nghiệp và đầu tư, chúng tôi có các luật sư giỏi tham gia Tư vấn đầu tư , tư vấn đầu tư nước ngoài tại việt nam là một hoạt động thu hút nguồn vốn đầu tư, vì vậy việc tư vấn tốt sẽ mang lại nhiều giá trị tư vấn luật đầu tư
Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn trong một ngôn ngữ nào đó - văn nguồn - và chuyển sang một ngôn ngữ khác, Dịch thuật công chứng
Dịch vụ kế toán , dịch vụ kế toán thuế phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, dịch vụ kế toán doanh nghiệp phát triển ở các tp, dịch vụ kế toán tại Hà Nội, ngoài ra lĩnh vực thuế chúng tôi cũng nhận và tư vấn chuyên sâu: dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại hà nội , dịch vụ kế toán thuế tại hà nội, với nhiều năm tư vấn và thực hiện dịch vụ, chúng tôi đã phát triển, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, dịch vụ kế toán tại tphcm, cũng như dịch vụ kế toán tại đà nẵng. Các hoạt động như dịch vụ quyết toán thuế, dịch vụ làm báo cáo tài chính.
Quản lý nhà hàng, đào tạo quản lý nhà hàng với sự hỗ trợ của Ban khởi nghiệp Quốc gia (VCCI), Công ty Refber Việt Nam và Công ty Giải pháp Nhân sự Việt Nam phối hợp với Trường Trung cấp nghề nấu ăn và nghiệp vụ khách sạn Hà Nội
Bạn muốn có một website để phục vụ kinh doanh, IT Việt Nam là đơn vị chuyên tư vấn, Thiết kế website: Tư vấn thiết kế website chuẩn SEO, hỗ trợ tư vấn tối ưu công cụ tìm kiếm: Google, Cốc Cốc, Bing... Với gói thiết kế website giá rẻ, chúng tôi tin rằng tất cả mọi người có thể sở hữu một website để kinh doanh.
HOÀNG YẾN - Pháp luật TP HCM