Nhận và trả hồ sơ tận nơi logo Công ty luật TNHH Đại Việt Bản đồ bên trái web
"Giãi mã" hiện tượng bị can từ chối luật sư
Nhiều ý kiến cho rằng, đa số trường hợp từ chối luật sư là do áp lực và những thông tin sai lệch đến từ điều tra viên.

Những sự kiện biết nói..

Chuyện bị can đang bị tạm giam để điều tra nói “không” với luật sư do gia đình mời là chuyện “cơm bữa” mà các luật sư gặp phải, đặc biệt trong những vụ án có dấu hiệu oan sai. Khi gặp các trường hợp này, các luật sư thường “bó tay” vì chỉ được thông báo là “bị can không đồng ý mời luật sư”, mà không hiểu vì sao?.

Vụ việc từ chối luật sư gần đây nhất liên quan vụ án “giết người” vì mâu thuẫn trong việc trồng cây trên bờ ao trong khu công nghiệp Hòa Xá, Nam Định mà Báo PLVN phản ánh trong bài “Gán đồng phạm cho người vô can” ra ngày 9/12/2010. Bị can Trần Ngọc Sơn bị khởi tố giam về tội giết người với vai trò đồng phạm với bị can Đào Mạnh Dũng. Sau khi ông Sơn bị bắt tạm giam, em gái ông là bà Trần Thị Lan đã mời Luật sư Trần Việt Hùng bào chữa cho ông Sơn. Hồ sơ được điều tra viên tiếp nhận, nhưng sau đó Luật sư Hùng nhận được thông báo “bị can từ chối luật sư do gia đình mời”.

Ngày 12/7/2010, lần thứ 2 Luật sư Hùng đến Cơ quan Cảnh sát điều tra nộp hồ sơ và đơn mời luật sư của bà Phạm Thị Yên Hà, vợ ông Sơn đề nghị cấp giấy chứng nhận bào chữa cho ông Sơn; nhưng bị can Sơn vẫn có ý kiến không nhờ người khác bào chữa mà tự bị can bào chữa cho mình. Lý do tại sao ông Sơn không để luật sư bào chữa thì không ai biết.

Trường hợp kỳ quặc nữa xảy ra năm 2008 tại CQĐT Công an tỉnh Thanh Hóa. Ông Trịnh Văn Chinh, giám đốc một doanh nghiệp tại TP Thanh Hóa bị khởi tố, bắt tạm giam về tội “buôn lậu” liên quan đến vụ vận chuyển quặng cromit của Công ty Việt Pháp (Ninh Bình). Khi tàu vận chuyển hàng của Công ty ông bị Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ, ông Chinh đã làm việc với luật sư, ký hợp đồng dịch vụ pháp lý để nhờ luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp của ông, kể cả trường hợp ông bị khởi tố. Khi ông Chinh bị tạm giam, Luật sư Lê Văn Đài đã được cấp giấy chứng nhận bào chữa cho ông Chinh và làm việc với ông Chinh trong trại tạm giam. Nhưng bất ngờ sau đó, ông Chinh có đơn từ chối luật sư.

Vụ án “hiếp dâm” do CQĐT Công an huyện Gia Lâm, Hà Nội khởi tố đối với bị can Ninh cũng tương tự. Gia đình mời luật sư bào chữa cho ông Ninh nhưng trong giai đoạn điều tra, luật sư bị từ chối cấp chứng nhận bào chữa vì “bị can không yêu cầu”.

Sự thật…

Chuyện từ chối luật sư cuối cùng cũng có câu trả lời từ chính những người đã từ chối luật sư. Theo Luật sư Chu Đông (người bào chữa cho bị can Sơn trong vụ án giết người), thì  bị can này đã nói về việc “từ chối luật sư” trong giai đoạn điều tra là do điều tra viên đã nói với bị can này rằng “Thuê luật sư mất rất nhiều tiền, ít là 20 - 30 triệu đồng, tội của Sơn nhẹ chỉ 2, 3 năm do vậy thuê luật sư làm gì, chỉ cần luật sư chỉ định do VKS bỏ tiền là được”. Vì thế, bị can đã nghe theo. Song khi nhận được kết luận điều tra, ông Sơn đã không đồng ý và kêu oan. Hiện tội danh của ông Sơn đã được thay đổi, vì ông không phạm tội giết người.

Nhưng đối với những trường hợp đã ký hợp đồng và trả tiền cho luật sư như ông Chinh thì lý do từ chối luật sư chắc chắn không phải vì sợ tốn tiền. Khi bị bắt tạm giam, ông Chinh còn bị tạm giữ một xe ô tô 7 chỗ nhãn hiệu Hyundai Santafe. Sau khi ông từ chối luật sư, CQĐT đã trả lại chiếc xe này cho gia đình ông. 

Trường hợp của bị can Ninh thì càng khó hiểu. Kết thúc giai đoạn điều tra, giai đoạn quan trọng nhất trong việc lập hồ sơ của vụ án, gia đình ông Ninh tiếp tục mời luật sư và được Tòa án cấp giấy chứng nhận bào chữa. Khi luật sư vào trại tạm giam gặp ông Ninh, ông Ninh đã khóc vì mừng. Luật sư Lê Văn Đài cho biết, khi gặp luật sư ông Ninh đã nói “tôi mong các anh từng ngày”. Khi được hỏi vì sao trong giai đoạn điều tra, ông lại viết đơn từ chối luật sư, ông Ninh cho biết, ông… không còn lựa chọn nào khác.

Những người bị tạm giam thừa biết rằng, khi có luật sư bào chữa họ sẽ có chỗ dựa tâm lý quan trọng và luật sư cũng chính là sợi dây liên lạc giữa họ và gia đình trong thời gian họ bị giam giữ để điều tra. Vì thế, việc từ chối luật sư của họ không khác gì “kẻ chết đuối” vứt bỏ chiếc “cọc” duy nhất mà họ có được. Khó mà lý giải rằng, việc từ chối luật sư trong giai đoạn điều tra của các bị can bị tạm giam là chuyện bình thường, nhất là nó liên quan đến những vụ án có dấu hiệu oan sai.

 

Các luật sư phản ánh hiện tượng “từ chối luật sư” đa phần do áp lực của điều tra viên, chúng tôi có cuộc trao đổi với Luật sư Nguyễn Hữu Cường, Phó Chủ nhiệm ĐLS Lạng Sơn về vấn đề này:

Thưa Luật sư, theo ông thì việc từ chối luật sư khi họ bị tạm giam là bình thường hay không bình thường?

- Không bình thường. Là bị can, họ cần luật sư nhưng trong điều kiện bị tạm giam, họ đã nhận được những thông tin không chính xác về vai trò của luật sư hoặc những áp lực khác nên dẫn đến họ từ chối luật sư, như: việc có luật sư là không cần thiết, việc có luật sư sẽ tốn kém… Nói tóm lại, họ bị tác động tâm lý từ điều tra viên chứ tự thân họ không muốn từ chối luật sư.

Theo ông, việc bị can bị tạm giam từ chối luật sư do thân nhân mời đều có dấu hiệu không bình thường, vậy cần có giải pháp nào cho vấn đề này?

- Theo Bộ luật Tố tụng hình sự, bị can có quyền mời luật sư và nếu họ không thể làm được điều đó vì bị tạm giam thì người đại diện hợp pháp có thể mời luật sư. Lẽ ra, với quy định này thì CQĐT phải cấp giấy chứng nhận bào chữa cho luật sư để luật sư tham gia tố tụng thì sẽ không có chuyện “từ chối” bất thường như trên.\

Nhưng Nghị quyết 03/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán TANDTC lại hướng dẫn rằng, trường hợp người đại diện mời luật sư thì phải “hỏi” bị can xem có đồng ý không. Như thế, đã có kẽ hở để bị can từ chối luật sư với lý do rất lạ.        

Tôi cho rằng, cần phải quy định về việc tham gia bào chữa của luật sư theo hướng, phải hỏi bị can về việc có mời luật sư hay không ngay khi bắt tạm giam và thể hiện nội dung này trong biên bản bắt giữ để làm cơ sở cho việc tham gia tố tụng của luật sư.                                                                                     

Xin cảm ơn ông!

Tham khảo các bài viết tư vấn báo dân trí của các luật sư:

(Dân trí)-Thủ tục chấm dứt hợp đồng do hết tuổi lao động - Thủ tục thành lập công ty cổ phần

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty TNHH - Thủ tục xin giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục mua bán, sát nhập doanh nghiệp - Thủ tục đơn phương xin ly hôn

(Dân trí)- Điều kiện việt kiều được mua nhà Việt Nam - Thủ tục giải thể doanh nghiệp

(Dân trí)- Thủ tục tặng, cho tài sản cho người thân -Thủ tục ly hôn với người nước ngoài

(Dân trí)- Điều kiện thành lập trường mầm non có vốn đầu tư nước ngoài -Thời hiệu khởi kiện về chia di sản thừa kế

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi trụ sở công ty cổ phần - Điều kiện để nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tại các doanh nghiệp Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi vốn điều lệ công ty cổ phần -Thủ tục kết hôn với người nước ngoài

(Dân trí)-Thủ tục làm giấy phép tổ chức chương trình khuyến mại -Thủ tục Công chứng hợp đồng ủy quyền

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi cổ đông sáng lập công ty cổ phần - Chia tách thửa đất phải đảm bảo đủ các điều kiện nào?

(Dân trí)-Thủ tục thay đổi tên công ty Trách nhiệm hữu hạn - Quyền chia thừa kế nhà đất

(Dân trí)-Thủ tục hủy bỏ hợp đồng công chứng - Quy định về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự

Liên kết Xem thêm + trao đổi:

Là một trong những Công ty luật có đội ngũ Luật sư đông đảo và hoạt động trong nhiều lĩnh vực, chúng tôi tư vấn và tham gia với vai trò luật sư, người đại diện khi khách hàng Ly hôn tư vấn các vấn đề liên quan tới  thủ tục ly hôn - ly hôn đơn phương Tranh chấp quyền nuôi con -  Phân chia tài sảnChúng tôi tham gia hoà giải và tư vấn.

Lĩnh vực đất đai, chúng tôi có các hoạt động tư vấn như:sang tên sổ đỏ , tư vấn luật đất đai ngoài ra lĩnh vực lao động, chúng tôi có các bài viết tư vấn luật lao động trên các phương tiện báo, website..

Lĩnh vực doanh nghiệp và đầu tư, chúng tôi có các luật sư giỏi tham gia Tư vấn đầu tư , tư vấn đầu tư nước ngoài tại việt nam là một hoạt động thu hút nguồn vốn đầu tư, vì vậy việc tư vấn tốt sẽ mang lại nhiều giá trị tư vấn luật đầu tư

Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa của một đoạn văn trong một ngôn ngữ nào đó - văn nguồn - và chuyển sang một ngôn ngữ khác,  Dịch thuật công chứng

Dịch vụ kế toán , dịch vụ kế toán thuế phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, dịch vụ kế toán doanh nghiệp phát triển ở các tp, dịch vụ kế toán tại Hà Nội, ngoài ra lĩnh vực thuế chúng tôi cũng nhận và tư vấn chuyên sâu: dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại hà nội , dịch vụ kế toán thuế tại hà nội, với nhiều năm tư vấn và thực hiện dịch vụ, chúng tôi đã phát triển, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, dịch vụ kế toán tại tphcm, cũng như dịch vụ kế toán tại đà nẵng. Các hoạt động như dịch vụ quyết toán thuếdịch vụ làm báo cáo tài chính.

Quản lý nhà hàngđào tạo quản lý nhà hàngkhoá học quản lý nhà hàng với sự hỗ trợ của Ban khởi nghiệp Quốc gia (VCCI), Công ty Refber Việt Nam và Công ty Giải pháp Nhân sự Việt Nam phối hợp với Trường Trung cấp nghề nấu ăn và nghiệp vụ khách sạn Hà Nội

Bạn muốn có một website để phục vụ kinh doanh, IT Việt Nam là đơn vị chuyên tư vấn, Thiết kế website: Tư vấn thiết kế website chuẩn SEO, hỗ trợ tư vấn tối ưu công cụ tìm kiếm: Google, Cốc Cốc, Bing... Với gói thiết kế website giá rẻ, chúng tôi tin rằng tất cả mọi người có thể sở hữu một website để kinh doanh.

Bình Minh - Pháp luật Việt Nam

Họ và tên
Email
Nội dung
Mã xác nhận
Web link
Đội ngũ luật sư, Công chứng viên
  • Luật Sư Nguyễn Thiều Dương
  • Luật Sư Phạm Xuân Dương
  • Công chứng viên Trần Thị Thúy Hằng
  • Công chứng viên Nguyễn Đăng Đính
  • Công chứng viên Trịnh Thị Phương Thanh
  • Luật sư Vũ Hải Lý
  • Công chứng viên Ngô Thị Vân